De opvoedcursus

 

Door Bert Prinsen op 28-2-2017

 

Daar was ie weer: de opvoedcursus. In reactie op lastige treitervloggers, muntjes gooiende voetbalvandalen, vondeling leggende moeders, schooluitvallers, mishandelende ouders en al het andere gespuis dook ie ineens weer op in de politiek. Ditmaal waren het de PvdA en de Christen Unie die de opvoedcursus opvoerden als een (of was het dè) oplossing voor alle overlast gevende jeugd. In het AD ging Nynke de Jong er in haar dagelijkse column in november meteen overheen door met een nog veel beter idee te komen: de “maatjes”. Er daarbij aan voorbij gaand dat in Nederland al heel lang talloze initiatieven op dat vlak worden uitgevoerd, van Moeders Informeren Moeders en Home Start tot de buurtvaders, de Marokkaanse sportcoaches, de GGZ-maatjes en ga zo maar door.

 

Kennis voor het oprapen

Het is verheugend dat het opvoeden – zij het dan met name de uitwassen er van – zo af en toe flink in de belangstelling staat. Minder gelukkig ben ik met het gegeven, dat het debat vooral op meningen en persoonlijke ervaring is gestoeld. Soms lijkt het er wel op, dat niemand meer wordt gehinderd door enige kennis en wetenschap. Terwijl die aan alle kanten voor het oprapen ligt. En als we dan toch zo preventief mogelijk aan het begin van ieders leven kinderen een zo goed mogelijke kans willen bieden, zoals met een opvoedcursus voor ouders, dan hebben we met VoorZorg ook een programma dat ook moeders en (aanstaande) kinderen in zeer benarde omstandigheden uitstekende kansen weet te verschaffen.

 

VoorZorg

VoorZorg ondersteunt jonge kwetsbare vrouwen tijdens de zwangerschap en de eerste twee levensjaren van de pasgeborene. Het is een vrijwillig preventief programma dat bestaat uit huisbezoeken door een VoorZorg-jeugdverpleegkundige. De jonge vrouwen krijgen ondersteuning bij de verzorging en opvoeding van hun kind, gericht op het bevorderen van de gezondheid en het vergroten van de ontwikkelingskansen van de moeders en kinderen.

 

Effectief, resultaat en kosten

Kinderen, waarvan de moeders meededen aan VoorZorg, krijgen significant minder te maken met kindermishandeling en krijgen vaker en langer borstvoeding, zo leert Nederlands onderzoek . De moeders roken minder en niet meer waar de baby bij is en ze zijn minder vaak slachtoffer van huiselijk geweld. In de Verenigde Staten, waar het programma van grondlegger David Olds al 35 jaar wordt uitgevoerd zijn lange termijn-effecten gevonden als minder criminaliteit, een hogere opleiding en IQ en doorbreken van de “armoede-cirkel”. Daarbij voldoet VoorZorg aan alle eisen van een modelprogramma:

• Het is bewezen effectief, zo blijkt uit zowel Amerikaans als Nederlands effectonderzoek.
• Het is kosteneffectief
• Het is overal in Nederland implementeerbaar, in het bijzonder door de uitvoering door JGZ-verpleegkundigen. Er is een verantwoordelijk implementatie-orgaan, bij VoorZorg is dat het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid.
• Het is de best beschikbare aanpak van de gezondheids-, welzijns-, maatschappelijke en psychosociale problematiek van die 1-2% van de aanstaande moeders, die in hoog-risico omstandigheden verkeren.
• Er zijn genoeg navolgbare succesvolle voorbeelden van VoorZorg in uitvoering in Nederlandse gemeenten.

 

In preventief gemeentelijk pakket

Voorwaar redenen genoeg om zeker in de grote steden in ons land dit interventieprogramma naast de opvoedcursus, het huisbezoek, de spreekuren en maatjes-aanpakken standaard op te nemen in het preventieve gemeentelijke pakket van opvoedondersteuning.